1. Vắc xin prevenar 13
- Năm 1990: Công nghệ vắc xin liên hợp được phát triển để tăng cường khả năng miễn dịch ở trẻ em. Trước đây, các vắc xin polysaccharide không liên hợp chỉ hiệu quả ở người lớn và trẻ em lớn tuổi hơn.
- Năm 2000: Vắc xin Prevenar 7 (PCV7) được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt. Đây là vắc xin phế cầu đầu tiên dành cho trẻ nhỏ, phòng ngừa được 7 typ huyết thanh phổ biến nhất gây bệnh.
- Năm 2008: Công ty Dược phẩm Pfizer bắt đầu phát triển Prevenar 13, mở rộng phạm vi bảo vệ từ 7 lên 13 type huyết thanh. Việc mở rộng này nhằm bao phủ thêm các typ huyết thanh khác cũng gây ra các bệnh nghiêm trọng.
- Năm 2009: Pfizer nộp đơn xin phê duyệt Prevenar 13 lên FDA.
- Năm 2010: Prevenar 13 được FDA phê duyệt cho sử dụng ở trẻ em từ 6 tuần đến 5 tuổi tại Hoa Kỳ. Cùng năm đó, vắc xin cũng được phê duyệt tại Liên minh châu Âu.
- Năm 2011: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa Prevenar 13 vào danh sách các loại vắc xin thiết yếu.
- Năm 2012: Prevenar 13 được phê duyệt cho sử dụng ở người lớn từ 50 tuổi trở lên tại Hoa Kỳ.
- Năm 2014: FDA mở rộng phê duyệt sử dụng Prevenar 13 cho người lớn từ 18 tuổi trở lên với các điều kiện y tế nhất định.
2. Đặc điểm nổi bật và tính hiệu quả của Vắc xin prevenar 13
Các nghiên cứu sau phê duyệt đã cho thấy Prevenar 13 hiệu quả trong việc bảo vệ chống lại 13 type huyết thanh của phế cầu khuẩn, là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng, bao gồm:
- Viêm màng não: Viêm màng não do phế cầu khuẩn là một bệnh nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong hoặc gây ra các biến chứng lâu dài như điếc, tổn thương não.
- Viêm phổi: Vắc xin giúp ngăn ngừa viêm phổi, đặc biệt là viêm phổi xâm lấn do phế cầu khuẩn, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng và có thể dẫn đến tử vong.
- Nhiễm trùng máu (nhiễm trùng huyết): Prevenar 13 giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng máu, một tình trạng có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
- Nhiễm trùng tai giữa (viêm tai giữa): Vắc xin cũng giúp giảm nguy cơ viêm tai giữa, một bệnh lý phổ biến ở trẻ em.
Thông tin kê đơn vắc xin phế cầu khuẩn Prevenar 13:
1. Tên sản phẩm
- Tên thương mại: Prevenar 13
- Thành phần hoạt chất: Polysaccharide của Streptococcus pneumoniae liên hợp với protein vận chuyển CRM197, bao gồm 13 typ huyết thanh (1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, và 23F).
2. Chỉ định
- Trẻ em từ 6 tuần tuổi: Phòng ngừa bệnh do phế cầu khuẩn bao gồm viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, và viêm tai giữa.
- Người lớn từ 18 tuổi trở lên: Phòng ngừa bệnh do phế cầu khuẩn, đặc biệt khuyến cáo cho người lớn tuổi và những người có nguy cơ cao như bệnh nhân tiểu đường, bệnh tim, suy giảm miễn dịch.
Trẻ em
- 6 tuần tuổi đến 6 tháng tuổi:
- Lịch tiêm chủng cơ bản gồm 3 liều, mỗi liều cách nhau ít nhất 1 tháng.
- Liều thứ 4 (liều nhắc lại) được tiêm vào khoảng 11-15 tháng tuổi.
- 7-11 tháng tuổi:
- Hai liều, mỗi liều cách nhau ít nhất 1 tháng.
- Liều nhắc lại vào 2 tuổi (từ 12 tháng trở lên), cách liều thứ hai ít nhất 2 tháng.
- 12-23 tháng tuổi:
- Hai liều, mỗi liều cách nhau ít nhất 2 tháng.
- 24 tháng tuổi đến 5 tuổi:
Người lớn
4. Cách tiêm vắc xin prevena 13
- Đường tiêm: Tiêm bắp (IM).
- Vị trí tiêm:
- Trẻ em: Cơ đùi (đối với trẻ nhỏ) hoặc cơ delta(đối với trẻ lớn hơn).
- Người lớn: Cơ delta
5. Chống chỉ định
- Quá mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của vắc xin.
- Tiền sử phản ứng dị ứng nghiêm trọng (phản vệ) với bất kỳ vắc xin phế cầu khuẩn nào trước đó.
6. Cảnh báo và thận trọng
- Phản ứng dị ứng: Quan sát bệnh nhân ít nhất 15 phút sau khi tiêm để phát hiện các phản ứng dị ứng tức thì.
- Người suy giảm miễn dịch: Hiệu quả vắc xin có thể giảm ở những người có hệ miễn dịch suy giảm.
- Sốt cao hoặc nhiễm trùng cấp tính: Hoãn tiêm vắc xin cho đến khi khỏi bệnh.
- Thai kỳ và cho con bú: Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm.
7. Tác dụng phụ
Thường gặp
- Đau, sưng, và đỏ tại chỗ tiêm.
- Sốt, quấy khóc (ở trẻ em), và mệt mỏi.
- Ăn uống kém (ở trẻ em).
Ít gặp
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng (phản vệ).
- Co giật, bao gồm co giật do sốt.
- Phát ban, nổi mề đay.
8. Tương tác thuốc
- Có thể tiêm đồng thời với các vắc xin khác, tuy nhiên, nên tiêm ở các vị trí khác nhau.
9. Bảo quản vắc xin prevenar 13
- Bảo quản ở nhiệt độ từ 2°C đến 8°C (trong tủ lạnh).
- Không được đông lạnh.
10. Sản xuất và phân phối
- Nhà sản xuất: Pfizer Inc.
- Phân phối: Theo các chương trình tiêm chủng quốc gia và tại các cơ sở y tế được cấp phép.